Preventie komt er weer karig vanaf

Voorzitterscolumn: Positieve ontwikkelingen

‘Je hoeft niet ziek te zijn om beter te worden’ zei Tinka van Vuuren, hoogleraar vitaliteitsmanagement. Als dat niet de kern is van preventie? Investeer in je gezondheid en je blijft of wordt gezonder, vitaler en gelukkiger. Wie wil dat niet? En toch is het een behoorlijke worsteling voor u en mij om in de dagelijkse praktijk aan te zetten tot preventie. Dat dit niet alleen geldt voor onze patiënten maar ook voor veel werkgevers in Nederland zal u niet verbazen.

De arbeidsmarkt verandert en de duurzame inzetbaarheid van de werkenden wordt steeds belangrijker. In Nederland-polderland werd hiervoor natuurlijk advies gevraagd aan de SER. Het vervolg was dat de sociale partners er niet uit kwamen; er een verdeeld advies volgde en de minister in zijn reactie ook geen grote ambities toonde.

De vervolgstap is een wijziging van de Arbowet, de wet waarin de arbeidsomstandighedenzorg geregeld is. Eind april werd door de overheid via internetconsultatie.nl het voorstel tot wijziging van de Arbowet beschikbaar gesteld. In dat voorstel worden een aantal beleidsvoornemens vertaald in wettelijke bepalingen. Mijn verwachtingen werden ruim overtroffen.

Minister Asscher wil de positie van de bedrijfsarts versterken. Blijkbaar hebben we als KNMG
en NVAB ons werk goed gedaan. De ruimte voor professionele beroepsuitoefening wordt beter geborgd, er komt een basiscontract arbodienstverlening en het invoeren van een second opinion is een wettelijke verankering van een al in vele praktijken bestaand goed gebruik, wat de transparantie en toetsbaarheid van ons werk alleen maar versterkt.

Er komen ook sancties tegen werkgevers die geen contract hebben met een bedrijfsarts of een arbodienst. Het niet direct toegang hebben tot een bedrijfsarts vormt wat dit kabinet betreft een risico voor de gezondheid en duurzame inzetbaarheid van werknemers.

Mijn zorg is dat preventie er weer karig vanaf komt. PMO/PAGO was al wettelijk verankerd, maar wordt in praktijk weinig ingezet. Verder zit er amper preventie in het basiscontract of wordt het anderszins structureel geregeld. En dat is een gemist kans aangezien preventie de kern vormt van een stelsel dat gericht is op het voorkómen van gezondheidsproblemen, verzuim en uitval.

Dus mijn beste minister, verwerk ook ons laatste advies nog in uw definitieve wetsontwerp. Ik vind het belangrijk dat we minimum-eisen stellen aan de investeringen in gezondheidspreventie zoals elders in geciviliseerd Europa. Een percentage van de loonsom, een bedrag per medewerker of verplichte deelname aan een branchepreventiefonds. Alleen dan bereiken we dat Nederland duurzaam inzetbaar en gezond zijn pensioen haalt!

Jurriaan Penders

Deze NVAB-voorzitterscolumn verscheen in Medisch Contact nr. 23, 4 juni 2015