BG-dagen 2015: een impressie
De 60ste editie van de Bedrijfsgeneeskundige Dagen had dit jaar als thema 'Een Hele Tour'.
Het congres startte met het SER-advies over de toekomst van de arbeidsgerelateerde zorg en de kabinetsreactie daarop. Esther de Kleuver, directeur Gezond en veilig werken van het ministerie van SZW, lichtte toe dat de kabinetsreactie gericht is op de versterking van de rol en de positie van bedrijfsartsen. Het kabinet wil de toegankelijkheid, professionaliteit en kwaliteit van de bedrijfsarts stimuleren. Verder is het belangrijk dat er meer aan preventie gebeurt, bijvoorbeeld PMO, en aan branche- en sectorgerichte bedrijfsgezondheidszorg. Ze gaf als 'gouden tip' dat bedrijfsartsen meer trots mogen uitdragen en de goede voorbeelden van hun werk en vak meer kunnen delen.
Wim van Veelen van FNV Bondgenoten was van mening dat de focus niet teveel gericht moet worden op basiscontracten. Die bieden te weinig ruimte, met name voor preventie. Het is belangrijk dat bedrijfsartsen samen met de OR en medezeggenschap zorgen voor goede contracten voor bedrijfsgezondheidszorg.
Ton Schoenmakers van VNO-NCW gaf aan dat er op het gebied van werk en arbeidsomstandigheden in de toekomst veel ontwikkelingen te verwachten zijn. Wat betekent dit voor de gezondheid van werkenden? Hij roept bedrijfsartsen op om zich daarin te verdiepen en zich te laten horen. Ook is er volgens hem meer specialisatie nodig.
Bedrijfsarts Madelijn de Kleine benoemde dat de wet- en regelgeving een (te) grote stempel drukt op het werk van bedrijfsartsen. Zij hield een pleidooi om de kansen voor verbetering en verrijking van het vak op te pakken: inzetbaarheidsgeneeskunde met meer aandacht voor preventie. Bedrijfsartsen kunnen en moeten de inrichting van het vak meer zelf bepalen op basis van maatschappelijke behoeften. Het pleidooi van De Kleine (pdf).
NVAB-voorzitter Jurriaan Penders ziet voor nu en in de toekomst mogelijkheden voor verschillende expertises en werkvormen. Bedrijfsartsen hebben meerwaarde en kunnen die nog meer laten zien, bijvoorbeeld in de rol als 'linking pin' met de curatieve gezondheidszorg. Diversiteit en zichtbaarheid dragen bij aan de versterking van de positie van bedrijfsartsen.
Een werkgerelateerd medisch dossier voor iedere werkende kan ook bijdragen aan verbetering van de arbeidsgerelateerde zorg. In de discussie onder leiding van NVAB-bestuurslid Marie-José Thunnissen zegt Ton Schoenmaeckers dat dit een goed voorstel is. Wim van Veelen maakt zich zorgen over het beheer van dit dossier door werknemers gezien hun soms zwakke positie. Ook voor laag opgeleiden kan dit lastig zijn.
In zijn presentatie ging Pier Eringa in op het belang van beeldvorming en reputatie van en voor de bedrijfsarts. Hij benoemde kernelementen, zoals samenwerken, binnenlopen bij de directie, actief in interme en externe communicatie. Voorop staat goede zorg voor werknemers zodat deze inzetbaar blijven. De presentatie van Eringa (pdf).
Prof.dr. Stravoula Leka en dr. Rob Gründemann spraken over internationale onderzoeken naar psychosociale risicofactoren op het werk. De gevolgen van deze risico’s zijn psychische en lichamelijke klachten en aandoeningen, verminderde inzetbaarheid en arbeidsongeschiktheid. Dit gaat gepaard met hog e kosten. Voor de aanpak van psychosociale belasting is een preventieve, innovatieve en multidisciplinaire benadering nodig. De presentatie van Stravoula en dit is de presentatie van Gründemann (pdf).
Na het plenaire ochtendprogramma volgden twee rondes met workshops. In de pauzes konden de deelnemers de informatiemarkt bezoeken en de posterpresentaties bekijken.
De eerste dag werd afgesloten met twee plenaire presentaties. Prof.dr. Louise Gunning gaf als kroonlid van de SER haar visie op het SER-advies over de toekomst van de arbeidsgerelateerde zorg. Bedrijfsartsen moeten hun expertise en deskundigheid laten zien en de NVAB moet preventie blijven aankaarten bij politici en beleidsmakers. Belangrijk is ook dat bedrijfsartsen en de NVAB samenwerken met de curatieve sector. De presentatie van Gunning (pdf).
Regi Melcherts en George Parker verzorgden de slotpresentatie over de duurzame inzetbaarheid van de bedrijfsarts zelf.
De tweede congresdag hoorden de deelnemers van dr. Machteld Huber over een nieuwe definitie van gezondheid: “Gezondheid als het vermogen om je aan te passen en je eigen regie te voeren, in het licht van de sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het leven.” De presentatie van Huber (pdf).
Prof.dr. Toine Lagro-Janssen leidde daarna de gender quiz en illustreerde daarmee welke gendersensitieve verschillen er zijn tussen mannen en vrouwen. Voor de begeleiding en behandeling is het belangrijk om die verschillen te weten, zodat de kwaliteit van het medisch handelen kan verbeteren.
Mensen hebben te maken met overbelasting van hun hersenschors volgens dr. Bram Bakker. Bewegen helpt, maar ook ontspanning in de vorm van mediteren of vissen. Dat bewegen bijdraagt aan herstel bij depressie is recent ook nog eens gebleken uit Zweeds onderzoek: de effectiviteit van de behandeling van depressie wordt vergroot door fysiotherapie aan de behandeling toe te voegen.
De werkwijze van de Inspectie SZW werd toegelicht door ir. Marga Zuurbier. De Inspectie gaat meer controleren op de aanwezigheid bij bedrijven van deskundigen op het gebied van arbozorg. Verder komt er nog meer aandacht voor het melden van beroepsziekten. In de huidige wetgeving ligt de verantwoordelijkheid voor het melden bij bedrijfsartsen en dat betekent dat de zij bij niet-melden vanaf volgend jaar boetes van de Inspectie kunnen krijgen. De presentatie van Zuurbier (pdf).
Overigens stelt de NVAB zich op het standpunt dat de verantwoordelijkheid voor het melden van beroepsziekten bij de werkgever neergelegd moet worden. NVAB-standpunt Beroepsziekten.
Hoe blijf je jong of word je oud(er) in je werk? Prof.dr. Marcel Oude Rikkert ging in op de biologische leeftijd als voorspeller voor spierkracht, geheugen en kwetsbaarheid. Dit vraagt om begeleiding op maat met aandacht voor bewegen en fitheid, maar ook voor zelfmanagement. Presentatie Oude Rikkert (pdf).
De ochtend kreeg een vervolg met een presentatie over veranderende organisaties. Mikkel Hofstee noemde vijf belangrijke gedragslessen voor leidinggevenden, maar besprak ook de rol voor bedrijfsartsen. Bedijfsartsen kunnen een actieve rol spelen bij programma’s voor vitaliteit en veerkracht, zodat menselijk kapitaal in organisaties beter benut kan worden. Presentatie Mikkel Hofstee (pdf).
De uitreiking van de Burgerpenning 2015, de NVAB-prijs voor wetenschappelijk onderzoek, vormde de afsluiting van het ochtendprogramma. De penning ging naar twee winnaars. Ton Vonk Noordegraaf voor zijn onderzoek naar herstel en terugkeer naar werk na gynaecologische operaties. Sarah Ketelaar beschreef in haar proefschrift de toepassing van Preventief Medisch Onderzoek (PMO) gericht op de psychische gezondheid van verpleegkundigen en paramedici. Lees elders op deze site meer.
Na de lunch en twee rondes met parallelsessies volgden nog twee plenaire sprekers. Prof.dr Alex Burdorf ging in zijn presentatie in op het begrip capability: werk als ‘individuele’ waarde. Als bedrijfsarts is het belangrijk om deze te bespreken met de (verzuimende) werknemer, omdat de ‘individuele’ waarde bijvoorbeed mede bepalend is voor de reactie op stress. Voor duurzame inzetbaarheid en langer doorwerken had Burdorf het volgende advies: ‘Zoek werk dat uitdagend is, dat bij je past, in een werkomgeving en organisatie die je in staat stelt om je persoonlijke mogelijkheden te realiseren’. Presentatie Burdorf (pdf).
In de slotpesentatie schetste drs. George Smits welke rol emoties, talent, mindfullnes, eigenwijs zijn en zelfbeeld spelen in ons handelen. Hij vergeleek het met zeilen op zee, waarbij het belangrijk is om naast de wind ook rekening te houden met onderstromen.
NVAB-voorzitter Jurriaan Penders bedankte tenslotte alle sprekers, de dagvoorzitter, de Commissie Nascholing NVAB en het Congresbureau. ‘Positieve gezondheid, persoonlijke mogelijkheden en inzetbaarheid vormen een belangrijk terrein voor bedrijfsartsen’ zei hij tot slot.
